fot. Pixabay.com

Mały Młyn w Gdańsku, malowniczo położony nad Kanałem Raduni na Starym Mieście w Gdańsku, to jeden z mniej znanych, ale fascynujących zabytków Gdańska. Choć nazwa sugeruje, że był młynem, w rzeczywistości pełnił funkcję spichlerza Gdańsk, wspierając działalność pobliskiego Wielkiego Młyna. Jego gotycka architektura, historyczne znaczenie i unikalne położenie czynią go ważnym elementem dziedzictwa kulturowego miasta. W tym artykule przybliżamy historię Gdańska związaną z Małym Młynem, jego cechy architektoniczne oraz rolę jako jednej z atrakcji turystycznych Gdańsk. Odkryj, dlaczego warto odwiedzić to miejsce!

Historia Małego Młyna w Gdańsku – Spichlerz, a nie młyn

Mały Młyn w Gdańsku, położony przy ulicy Rajskiej 2, powstał na przełomie XIV i XV wieku. Choć potocznie nazywany jest młynem, nigdy nie pełnił tej funkcji. Był to spichlerz Gdańsk, magazyn zboża powiązany z Wielkim Młynem, największym zakładem młynarskim średniowiecznej Europy.

Początki i funkcja

• 1391–1407: Budowa gotyckiego spichlerza na sklepieniu nad Kanałem Raduni, wykopanym w połowie XIV wieku dla zasilania Wielkiego Młyna.

• Kornhaus: W dokumentach określany jako „Kornhaus” (z niem. „zboże”), służył do przechowywania produktów zbożowych z Wielkiego Młyna.

• XV wiek: Przebudowa wzmacniająca konstrukcję, m.in. dodanie przypór przy wschodniej ścianie szczytowej.

Mały Młyn w Gdańsku był kluczowym elementem średniowiecznej gospodarki Gdańska, który w XIV–XV wieku był jednym z głównych portów hanzeatyckich. Zboże przechowywane w spichlerzu eksportowano do Europy Zachodniej, co przyczyniło się do bogactwa miasta.

Po II wojnie światowej

Budynek ucierpiał podczas walk w 1945 roku, ale został odbudowany w latach 50. XX wieku z zachowaniem gotyckiego charakteru. Obecnie pełni funkcje biurowe, m.in. mieści gdański oddział Polskiego Związku Wędkarskiego.

Tabela: Kluczowe daty w historii Małego Młyna w Gdańsku

Rok	Wydarzenie	Znaczenie
1391–1407	Budowa spichlerza	Powstanie Małego Młyna jako magazynu
XV wiek	Przebudowa	Wzmocnienie konstrukcji przyporami
1945	Zniszczenia wojenne	Uszkodzenie budynku
Lata 50. XX w.	Odbudowa	Przywrócenie gotyckiego wyglądu
XXI wiek	Funkcje biurowe	Adaptacja na potrzeby administracyjne

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Wikipedia.pl, infogdansk.pl

Gotycka architektura – Charakterystyka Małego Młyna

Mały Młyn w Gdańsku to przykład gotyckiej architektury, która dominowała w średniowiecznym Gdańsku. Jego unikalne położenie nad Kanałem Raduni i charakterystyczne cechy konstrukcyjne przyciągają miłośników historii i architektury.

Cechy architektoniczne

• Konstrukcja: Budynek z czerwonej cegły, typowej dla gotyku bałtyckiego, z dwuspadowym dachem krytym dachówką.

• Położenie: Wzniesiony na sklepieniu nad Kanałem Raduni, co nadaje mu malowniczy wygląd i funkcjonalność w transporcie zboża.

• Przypory: Wschodnia ściana szczytowa wzmocniona masywnymi przyporami w XV wieku dla stabilności.

• Elewacja południowa: Przelicowana w XV wieku, z oknami i detalami charakterystycznymi dla gotyku.

Porównanie z Wielkim Młynem

Mały Młyn i Wielki Młyn tworzą harmonijną parę architektoniczną na Starym Mieście w Gdańsku. Oba budynki, choć różne w funkcji, są powiązane historycznie i stylistycznie.

Tabela: Porównanie Małego Młyna i Wielkiego Młyna

Cecha	Mały Młyn	Wielki Młyn
Funkcja	Spichlerz (spichlerz Gdańsk)	Młyn zbożowy
Data budowy	1391–1407	1350
Architektura	Gotycka architektura, cegła	Gotycka architektura, cegła
Położenie	Nad Kanałem Raduni	Przy Kanale Raduni
Współczesne użycie	Biura (np. PZW)	Muzeum, sklepy

Źródło: infogdansk.pl, trojmiasto.pl

Skąd nazwa Mały Młyn w Gdańsku?

Nazwa Mały Młyn w Gdańsku jest błędna i wynika z powojennej pomyłki. Budynek nigdy nie pełnił funkcji młyna, a jego bliskość do Wielkiego Młyna mogła prowadzić do skojarzeń. Takie nazewnicze nieporozumienia są typowe dla Gdańska – np. Złota Brama była historycznie nazywana Bramą Długouliczną. Pomimo błędnej nazwy, Mały Młyn stał się rozpoznawalnym punktem na mapie atrakcji turystycznych Gdańsk.

Dziedzictwo kulturowe – Znaczenie Małego Młyna

Mały Młyn w Gdańsku to nie tylko zabytek, ale także świadectwo średniowiecznej potęgi gospodarczej Gdańska. Jego rola w systemie hanzeatyckim i zachowana gotycka architektura czynią go ważnym elementem dziedzictwa kulturowego.

Znaczenie historyczne

• Hanza: Mały Młyn wspierał eksport zboża, kluczowy dla handlu bałtyckiego w XIV–XV wieku.

• Rozwój miasta: Infrastruktura Kanału Raduni i spichlerzy przyczyniła się do bogactwa historii Gdańska.

• Odbudowa: Po zniszczeniach wojennych budynek stał się symbolem odradzającego się miasta.

Współczesna rola

Dziś Mały Młyn nie jest dostępny dla zwiedzających, ale jego zewnętrzna architektura przyciąga turystów. Położony w sercu Starego Miasta w Gdańsku, obok kościoła św. Katarzyny i Wielkiego Młyna, jest popularnym punktem na trasach turystycznych.

Atrakcje turystyczne Gdańsk – Jak zwiedzić Mały Młyn?

Mały Młyn w Gdańsku to obowiązkowy punkt dla miłośników zabytków Gdańska i historii Gdańska. Choć nie można zwiedzać wnętrza, jego malownicze położenie nad Kanałem Raduni i gotycki urok sprawiają, że warto włączyć go do spaceru po Starym Mieście.

Jak zwiedzić?

• Lokalizacja: Ul. Rajska 2, blisko Wielkiego Młyna i kościoła św. Katarzyny.

• Fotografie: Najlepsze ujęcia można zrobić z mostu nad Kanałem Raduni lub od strony ulicy Rajskiej.

• Trasy turystyczne: Mały Młyn jest częścią spacerów po Starym Mieście, np. z przewodnikiem Metropolitanka lub PTTK Gdańsk.

• Pobliskie atrakcje: Warto odwiedzić Wielki Młyn (Muzeum Bursztynu), kościół św. Katarzyny i Ratusz Staromiejski.

Tabela: Pobliskie atrakcje turystyczne Gdańsk

Atrakcja	Odległość od Małego Młyna	Opis
Wielki Młyn	50 m	Gotycki młyn, obecnie Muzeum Bursztynu
Kościół św. Katarzyny	100 m	Najstarszy kościół Gdańska
Ratusz Staromiejski	200 m	Renesansowy zabytek z wystawami
Ulica Długa	500 m	Główne miejsce spacerowe Gdańska

Źródło: Opracowanie własne, gdansk.pl

Mały Młyn w kontekście historii Gdańska

Mały Młyn w Gdańsku jest częścią większego systemu wodnego i przemysłowego, który ukształtował historię Gdańska. Kanał Raduni, wykopany w XIV wieku przez Krzyżaków, zasilał młyny i spichlerze, umożliwiając rozwój handlu zbożem. W średniowieczu Gdańsk był jednym z najważniejszych miast Hanzy, a takie obiekty jak Mały Młyn i Wielki Młyn świadczyły o jego znaczeniu gospodarczym.

Znaczenie Kanału Raduni

• XIV wiek: Wykopanie kanału przez Krzyżaków dla napędu młynów.

• Funkcja: Zasilanie wodą Wielkiego Młyna i transport zboża do spichlerzy, takich jak Mały Młyn.

• Współczesność: Kanał pozostaje atrakcją, dodając uroku Staremu Miastu.

Częste pytania o Mały Młyn w Gdańsku

1. Czym jest Mały Młyn w Gdańsku? To gotycki spichlerz z XIV–XV wieku, błędnie nazywany młynem, położony nad Kanałem Raduni.

2. Czy można zwiedzać Mały Młyn? Nie, budynek pełni funkcje biurowe, ale można podziwiać jego zewnętrzną architekturę.

3. Dlaczego nazywa się Mały Młyn? Nazwa to powojenna pomyłka, prawdopodobnie z powodu bliskości Wielkiego Młyna.

4. Jakie są pobliskie atrakcje turystyczne Gdańsk? Wielki Młyn, kościół św. Katarzyny, Ratusz Staromiejski.

5. Jaką funkcję pełnił Mały Młyn? Był spichlerzem (spichlerz Gdańsk) dla zboża z Wielkiego Młyna.

Praktyczne wskazówki dla zwiedzających

• Dojazd: Mały Młyn znajduje się 10 minut spacerem od dworca Gdańsk Główny. Najbliższy przystanek tramwajowy to „Hucisko” (linie 2, 6, 8).

• Zwiedzanie: Budynek najlepiej podziwiać z zewnątrz. Spacer wzdłuż Kanału Raduni oferuje piękne widoki.

• Przewodniki: Skorzystaj z wycieczek PTTK Gdańsk lub aplikacji Gdańsk Travel dla informacji o zabytkach Gdańska.

• Źródła wiedzy: Strony www.gdansk.pl, www.infogdansk.pl oraz www.zabytek.pl.

• Fotografia: Najlepsze światło do zdjęć jest rano lub późnym popołudniem.

Podsumowanie

Mały Młyn w Gdańsku to ukryty skarb Starego Miasta w Gdańsku, który łączy gotycką architekturę z fascynującą historią Gdańska. Choć błędnie nazywany młynem, jako spichlerz Gdańsk odgrywał kluczową rolę w średniowiecznym handlu zbożem nad Kanałem Raduni. Jego malownicze położenie i bliskość Wielkiego Młyna czynią go jedną z atrakcji turystycznych Gdańsk, wartą odkrycia. Spacerując po Starym Mieście, zatrzymaj się przy tym zabytku, by poczuć ducha dziedzictwa kulturowego miasta. Więcej informacji znajdziesz na www.infogdansk.pl.