fot. Pixabay.com

Tunel pod Martwą Wisłą to pionierska inwestycja, która zmieniła oblicze infrastruktury Gdańska. Otwarty w 2016 roku, łączy Trasę Słowackiego z Trasą Sucharskiego, ułatwiając komunikację między zachodnią częścią miasta a Wyspą Portową. Nazwany im. ks. Tadeusza Gocłowskiego, jest jedynym tunelem drogowym pod rzeką w Polsce, wybudowanym z użyciem nowoczesnej technologii TBM Gdańsk. W artykule przybliżamy historię budowy tunelu w Gdańsku, jego znaczenie dla ruchu drogowego w Gdańsku, systemy bezpieczeństwa w tunelu oraz wpływ na miasto. Dowiedz się, jak ta inwestycja wspiera rozwój Gdańska i dlaczego jest powodem do dumy dla mieszkańców!

Czym jest tunel pod Martwą Wisłą?

Tunel pod Martwą Wisłą to drogowy tunel pod dnem rzeki Martwej Wisły, będącej odnogą Wisły w Gdańsku. Ma 1377,5 metra długości i przebiega na głębokości do 35 metrów pod lustrem wody. Składa się z dwóch rur, każda z dwoma pasami ruchu, co pozwala na płynny ruch drogowy w Gdańsku w obu kierunkach. Tunel łączy kluczowe arterie miasta: Trasę Słowackiego (prowadzącą m.in. do lotniska) z Trasą Sucharskiego (kierującą do portu i obwodnicy).

Kluczowe dane techniczne

• Długość całkowita: 1377,5 m (w tym 1072,5 m wydrążonego odcinka).

• Średnica rur: 11 metrów.

• Materiały: 4300 ton stali, 25 000 m³ betonu, 190 km kabli.

• Głębokość: Do 35 m pod lustrem wody.

• Systemy bezpieczeństwa: Ponad 30 systemów, w tym pożarowy, wentylacyjny i monitoringu.

Źródło: gdansk.pl, trojmiasto.pl, 2025

Historia budowy tunelu

Budowa tunelu w Gdańsku rozpoczęła się w październiku 2011 roku, a zakończyła w marcu 2016 roku. Oficjalne otwarcie dla samochodów miało miejsce 24 kwietnia 2016 roku, poprzedzone dniem otwartym dla pieszych i rowerzystów (23 kwietnia). Inwestycja kosztowała 885 mln zł, znacznie przekraczając początkowy budżet 510 mln zł, ale była niezbędna, by zachować żeglowność Martwej Wisły dla gdańskich stoczni.

Technologia TBM

Tunel wykonano z użyciem maszyny drążącej TBM Gdańsk (Tunnel Boring Machine), największej w Polsce w czasie budowy. Maszyna o średnicy tarczy 12,6 metra i wadze 2200 ton została wyprodukowana w Niemczech przez firmę Herrenknecht. Drążenie odbywało się w trudnych warunkach gruntowych – głównie w nawodnionych piaskach – z użyciem tarczy płuczkowej, która zapewniała stabilność przodka.

Kluczowe etapy budowy

• 2011: Rozpoczęcie prac, przygotowanie komory startowej.

• 2012: Przybycie maszyny TBM do Gdańska.

• 2014: Udostępnienie tunelu dla pieszych (19 października, 16 000 uczestników).

• 2016: Zakończenie drążenia, dzień otwarty (23 kwietnia, 25 000 osób), otwarcie dla ruchu (24 kwietnia).

• 16 września 2016: Nadanie imienia im. ks. Tadeusza Gocłowskiego, wieloletniego metropolity gdańskiego.

Tabela: Kluczowe liczby budowy tunelu

Parametr	Wartość
Koszt inwestycji	885 mln zł
Długość tunelu	1377,5 m
Waga maszyny TBM	2200 ton
Liczba pierścieni obudowy	1076 (każdy z 7 elementów)
Urobek wydobyty	500 000 ton
Długość kabli	190 km

Źródło: trojmiasto.pl, gdansk.pl, 2025

Znaczenie dla infrastruktury Gdańska

Tunel pod Martwą Wisłą to kluczowy element infrastruktury Gdańska, który znacząco usprawnił komunikację w mieście. Połączył Letnicę z Przeróbką i Portem Północnym, tworząc tzw. ramę komunikacyjną Gdańska wraz z Trasą Słowackiego i Trasą Sucharskiego. Dzięki temu ruch tranzytowy, szczególnie ciężarówek, został przeniesiony poza centrum, zmniejszając korki i zanieczyszczenie powietrza.

Korzyści dla mieszkańców

• Skrócenie czasu przejazdu: Bezpośrednie połączenie portu lotniczego z portem morskim oraz z drogą S7.

• Zmniejszenie ruchu w centrum: W 2017 roku tunel obsługiwał 720 tys. pojazdów miesięcznie, co oznacza 8,5 mln aut rocznie omijających Śródmieście.

• Rozwój dzielnic: Lepsza dostępność Letnicy, Przeróbki i Wyspy Portowej.

• Atrakcyjność inwestycyjna: Tunel przyciąga firmy logistyczne i produkcyjne dzięki łatwemu dostępowi do portu.

Wpływ na ruch drogowy

W 2025 roku ruch drogowy w Gdańsku w tunelu osiąga średnio 29 tys. pojazdów na dobę, z chwilowymi szczytami do 35 tys.. To pokazuje, jak dużym powodzeniem cieszy się przeprawa, choć powoduje też wyzwania, takie jak korki w godzinach szczytu czy przy awariach pojazdów.

Bezpieczeństwo w tunelu

Bezpieczeństwo w tunelu jest priorytetem, dzięki zastosowaniu ponad 30 nowoczesnych systemów. Tunel wyposażono w:

• System pożarowy: Czujniki i automatyczne zraszacze.

• Wentylację: Zapewniającą cyrkulację powietrza w razie zadymienia.

• Monitoring: 112 kamer nadzorujących ruch w czasie rzeczywistym.

• Przepompownie: Chroniące przed zalaniem.

• Przejścia ewakuacyjne: 7 łączników między rurami i 2 wyjścia w budynkach technicznych.

Prace serwisowe

Aby utrzymać bezpieczeństwo w tunelu, co kwartał przeprowadza się prace serwisowe, zamykając obie rury w nocy (zwykle sobota–niedziela, 22:00–6:00). W 2024 roku tunel zamykano ponad 50 razy z powodu awarii, kolizji czy obecności pieszych i rowerzystów, co generowało korki. Objazdy prowadzą ulicami Marynarki Polskiej, Jana z Kolna, Wały Jagiellońskie, Podwale Przedmiejskie i Elbląską.

Incydenty i mandaty

W tunelu obowiązuje ograniczenie prędkości do 70 km/h, ale w 2023 roku wprowadzono czasowe obniżenie do 50 km/h z powodu prac konserwacyjnych. Przekroczenie prędkości czy wjazd pieszo/rowerem skutkuje mandatami (do 500 zł). W 2025 roku głośno było o motocykliście, który przejechał tunelem z prędkością 299 km/h, co wywołało dyskusje o bezpieczeństwie.

Zielony Budżet a tunel

Choć tunel pod Martwą Wisłą nie jest bezpośrednio finansowany z Zielonego Budżetu, projekty ekologiczne realizowane w jego okolicy wspierają zrównoważony rozwój. W 2023 roku w Letnicy powstały łąki kwietne, a w 2024 roku zasadzono drzewa wzdłuż Trasy Sucharskiego, co poprawia jakość powietrza w rejonie o dużym natężeniu ruchu. Zielony Budżet w Gdańsku promuje takie inicjatywy, które łagodzą wpływ infrastruktury na środowisko.

Wyzwania i przyszłość tunelu

Mimo sukcesu, tunel boryka się z wyzwaniami:

• Korki: Awarie pojazdów, kolizje i obecność pieszych/rowerzystów powodują zatory, szczególnie w godzinach szczytu.

• Koszty utrzymania: Roczne 630 czynności serwisowych wymaga 18-osobowego zespołu i znacznych nakładów.

• Ograniczenia dla rowerzystów: Ruch rowerowy jest zabroniony, choć w trzecią sobotę kwietnia tunel otwiera się dla cyklistów podczas dnia otwartego.

W przyszłości miasto planuje dalszy rozwój infrastruktury Gdańska, m.in. przez rozbudowę Trasy Słowackiego i lepsze zarządzanie ruchem. Propozycje obejmują też ścieżki rowerowe w okolicy tunelu, co mogłoby wesprzeć Zielony Budżet i zmniejszyć obciążenie drogowe.

Jak korzystać z tunelu i gdzie szukać informacji?

• Dojazd: Wjazd od strony Letnicy (ul. Wielopole, rondo im. Tadeusza Mazowieckiego) lub Przeróbki (ul. Kujawska).

• Informacje o zamknięciach: Sprawdzaj gzdiz.gda.pl lub gdansk.pl dla harmonogramu prac serwisowych.

• Kontakt: Gdański Zarząd Dróg i Zieleni, ul. Wielopole 15, tel. +48 58 323 64 84, e-mail: [email protected].

• Dzień otwarty: Co roku w trzecią sobotę kwietnia tunel dostępny dla pieszych i rowerzystów.

Częste pytania o tunel pod Martwą Wisłą

1. Czym jest tunel pod Martwą Wisłą? To drogowy tunel pod rzeką w Gdańsku, łączący Trasę Słowackiego z Trasą Sucharskiego.

2. Kiedy otwarto tunel? 24 kwietnia 2016 roku, po budowie tunelu w Gdańsku trwającej od 2011 roku.

3. Jakie systemy zapewniają bezpieczeństwo w tunelu? Pożarowy, wentylacyjny, monitoring (112 kamer) i przepompownie.

4. Dlaczego tunel nosi imię im. ks. Tadeusza Gocłowskiego? Dla uczczenia metropolity gdańskiego, nadane w 2016 roku.

5. Jak Zielony Budżet wspiera okolicę tunelu? Finansuje projekty ekologiczne, np. łąki kwietne i nasadzenia drzew.

Podsumowanie

Tunel pod Martwą Wisłą to przełomowa inwestycja, która usprawniła ruch drogowy w Gdańsku i wzmocniła infrastrukturę Gdańska. Wybudowany z użyciem technologii TBM Gdańsk, nazwany im. ks. Tadeusza Gocłowskiego, obsługuje 29 tys. pojazdów dziennie, odciążając centrum miasta.